17-hydroksykortykosteroidy w DZM

Zaktualizowano: 24 października.2022 r.

Opis badania:

17-hydroksykortykosteroidy (17-OHKS) to produkty pochodne metabolizmu jednego z hormonów steroidowych –kortyzolu. Metabolity te charakteryzują się posiadaniem grupy hydroksylowej zlokalizowanej w izotopie węgla C17. 17-OHKS wytwarzane są w wątrobie a następnie wydalane poprzez filtrację kłębuszkową wraz z moczem, stąd ilość hydroksykortykosteroidów w moczu odzwierciedla ilość kortyzolu uwalnianego z kory nadnerczy do krwi.
Należy pamiętać, że badanie to jest mniej dokładne w stosunku do oznaczania samego wolnego kortyzolu, a jego wynik zależy od prawidłowego przeprowadzenia dobowej zbiórki moczu.

Wskazania do wykonania badania:

Przy podejrzeniu niedoczynności kory nadnerczy
Przy podejrzeniu zespołu Cushinga

Przygotowanie pacjenta do badania:

Badanie wykonywane jest w dobowej zbiórce moczu.
W celu prawidłowego wykonania dobowej zbiórki moczu, należy zaopatrzyć się w aptece w dwa pojemniki – pierwszy z nich służący do dobowej zbiórki moczu posiada podziałkę, która umożliwi określenie objętości zebranego moczu. Drugi to sterylny, jednorazowy pojemnik na mocz, do którego po zakończeniu dobowej zbiórki moczu odlewa się część materiału biologicznego i dostarcza do laboratorium.
Dobową zbiórkę moczu należy rozpocząć w godzinach porannych, pierwszą poranną próbkę moczu należy oddać do toalety. Od tego momentu każdą następną porcję moczu oddaje się do specjalnego pojemnika z podziałką, notując dokładną godzinę rozpoczęcia zbiórki moczu. Przez następne 24 godziny każda porcja moczu powinna znaleźć się w specjalnym pojemniku.
Po upływie 24 godzin od momentu oddania pierwszej próbki moczu do pojemnika, należy dokładnie zamieszać zawartość pojemnika z zebranym moczem oraz zanotować objętość zebranego przez całą dobę moczu.
Z pojemnika z podziałką należy następnie odlać porcję moczu do sterylnego, jednorazowego pojemnika na moczu. Próbkę tą wraz z zanotowanym czasem przeprowadzania zbiórki moczu oraz z objętością moczu należy dostarczyć do laboratorium

Metodyka badania:

Do oznaczenia 17-hydrokortykosteroidów wykorzystuje się metodę kolorymetryczną, a dokładnie reakcję Porter-Sielberga

Wartości referencyjne:

6,1–19,3 μmol/24 h (2, 2–7,0 mg/24 h)
Wolne kortykoidy 80–250 μg/24 h (to 17-hydroksykortykosteroidy niezwiązane z kwasem glukuronowym oznaczane dzięki modyfikacji stosowanej metody)

Interpretacja uzyskanego wyniku:

Zwiększona ilość 17-hydrokyskortykosteroidów może wskazywać na nadczynność kory nadnerczy (w tym zespół Cushinga)
Zmniejszona ilość 17-hydroksykortykosteroidów może wskazywać na niedoczynność kory nadnerczy

Interferencje w oznaczeniach:

Stosowanie syntetycznych kortykosteroidów, otyłość powodują zwiększoną ilość 17-hydroksykortkosteroidów.
W celu ograniczenia wpływu zażywania kortykosteroidów na wynik badania laboratoryjnego lekarz może zalecić odstawienie leków na 72 godziny przed badaniem
Otyłość nie wpływa na oznaczanie wolnych kortykoidów –w przypadku osób otyłych do interpretacji należy posługiwać się wartością wolnych kortykoidów.

5/5 - (3 votes)

Marta Zacharczuk

Doktor nauk medycznych, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na
kierunku analityka medyczna (medycyna laboratoryjna). Aktualnie związana z Kliniką Hematologii i
Transplantacji Szpiku Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego, gdzie pracuje na stanowisku młodszego
asystenta, na co dzień zajmując się diagnostyką genetyczną pacjentów z chorobami
hematologicznymi. Aktywny uczestnik wielu konferencji naukowych oraz autor licznych publikacji
naukowych, również tych o zasięgu międzynarodowym. Laureatka „Diamentowego Grantu”
przyznanego przez Ministerstwo Nauki oraz Szkolnictwa Wyższego, w ramach, którego zrealizowała
swoją pracę doktorską na Wydziale Lekarskim (Katedra Medycyny Sądowej) Uniwersytetu
Medycznego we Wrocławiu. Wolne chwile spędza aktywnie, na rowerze bądź boisku do squasha.

Medycyna to nie tylko praca, ale również pasja, dlatego wciąż poszerzam swoją wiedzę, uczestnicząc
w różnych szkoleniach. Wiedza przekazywana za pośrednictwem Naszego serwisu ma przybliżyć
medycynę każdemu pacjentowi i pozwolić odpowiedzieć na nurtujące pytania.

Jeśli mają Państwo pytania, bądź interesuje Was dany temat, zapraszam do kontaktu mailowego.