Zaktualizowano: 24 października.2022 r.
Potas jest niezbędny do prawidłowej pracy serca , nerek i innych narządów, zmniejsza również ryzyko udaru, obniża ciśnienie krwi , chroni przed utratą masy mięśniowej, pozwala zachować gęstość mineralną kości i zmniejsza ryzyko tworzenia się kamieni nerkowych. Sprawdź w jakich produktach żywnościowych znajdziesz potas oraz jakie są wskazania do jego stosowania, jakie dawki należy przyjmować oraz zobacz z jakimi substancjami i lekami wchodzi w interakcje.
Wskazania do stosowania Potasu
Potas to minerał, którego organizm potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania. Jest to rodzaj elektrolitu, który:
- wpływa na czynność serca
- wpływa na prawidłowe kurczenie się mięśni
- bierze udział w regulacji transportu błonowego
- bierze udział w regulacji równowagi wodnej tkanek i komórek
- jest niezbędny dla prawidłowej czynności nerwów, mięśni, serca, nerek, układu pokarmowego
Potas stosuje się w leczeniu niedoborów potasu spowodowanego chorobą, przyjmowaniem diuretyków, steroidów, glikozydów naparstnicy (leków nasercowych).
Źródła potasu
Potas tak samo jak wapń i sód jest minerałem znajdującym się w niektórych produktach spożywczych. Przyjmowanie odpowiedniej ilości potasu w diecie pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu naszego organizmu, dlatego ważne jest spożywanie dużej ilości pokarmów bogatych w potas. Jeśli chcesz zwiększyć ilość potasu w swojej diecie to koniecznie zobacz jakie produkty posiadają najwięcej potasu w sobie:
- banany
- awokado
- kakao
- morele suszone
- fasola biała
- orzechy nerkowca
- dynia, pestki
- pomidory
- orzechy ziemne
- orzechy włoskie
- orzechy laskowe
- szpinak
- wyroby mączne pełnoziarniste
- buraki
- natka pietruszki
- orzechy arachidowe
- seler
- kapusta biała
- jaja kurze całe
- jabłko
- ogórek
- chude mięso
- marchewka
Niedobór potasu
Do niedoborów potasu może dochodzić u ludzi, którzy borykają się z takimi problemami jak biegunki, wymioty. Warto mieć na uwadze, że spożywanie alkoholu i kawy powoduje wydalanie potasu z moczem, więc jeśli nadużywamy tych używek to możemy być narażeni na niedobory potasu. Niedobór potasu można zaobserwować u ludzi, którzy podejmują znaczny wysiłek fizyczny lub przebywają w gorącym klimacie i wobec tego następuje znaczna utrata wody z ich organizmów, dlatego takie osoby powinny się zainteresować dodatkową suplementacją. Poważny niedobór potasu może powodować hipokaliemię. W celu sprawdzenie czy dotyczy nas niedobór , warto oprócz oceny stężenie potasu we krwi wykonać również inne badania laboratoryjne takie jak:
- stężenie sodu
- poziom kreatyniny
- EKG
Kto potrzebuje dodatkowej suplementacji potasem?
Dodatkową suplementacją potasem powinny się zainteresować osoby zażywające diuretyki, steroidy, kobiety w ciąży, kobiety karmiące, osoby powyżej 55 roku życia, osoby nadużywające alkoholu lub narkotyków, sportowcy oraz osoby wykonujące wyczerpujące ćwiczenia fizyczne, wegetarianie, osoby palące tytoń oraz osoby chorujące na przewlekłe wyniszczające choroby.
Dobowe zapotrzebowanie na potas
W zależności od wieku i płci powinno się przyjmować potas w następujących dawkach w diecie jak i suplementach:
Niemowlęta
• od 0 do 6 miesięcy – 400 mg
• od 6 miesięcy do 1 roku – 750 mg
Dzieci
• od 1 roku życia do 3 lat – 800 mg
• od 4 lat do 6 lat – 1100 mg
• od 7 lat do 9 lat – 1800 mg
Chłopcy
• od 10 do 12 lat – 2400 mg
• od 13 do 15 lat – 3000 mg
• od 16 do 18 lat – 3500 mg
Dziewczęta
• od 10 do 12 lat – 2400 mg
• od 13 do 15 lat – 3000 mg
• od 16 do 18 lat – 3500 mg
Kobiety
• od 19 do 75 lat – 3500 mg
• > 75 lat – 3500 mg
ciąża
• – 3500 mg
laktacja
• – 4000 mg
Mężczyźni
• od 19 do 75 lat – 3500 mg
• > 75 lat – 3500 mg
Źródło: Normy żywienia dla populacji polskiej – Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2017
Przeciwwskazania do stosowania potasu
Potasu nie powinny przyjmować osoby , które przyjmują leki zmniejszające wydalanie potasu np. spironolakton, amiloryd, triamteren i eplerenon ponieważ może dojść do hiperkaliemii . Suplementacja potasem powinna zostać skonsultowana z lekarzem w przypadku pacjentów: chorujących na chorobę Addisona, chorujących na serce, mających niedrożność jelit lub wrzody żołądka, stosujących leki nasercowe lub osób chcących stosować środki przeczyszczające.
Interakcje potasu z lekami i niektórymi substancjami
Suplementy potasu mogą wchodzić w interakcje z kilkoma rodzajami leków lub substancji. Kilka przykładów podajemy poniżej. Osoby przyjmujące te leki lub substancje powinny omówić spożycie potasu ze swoim lekarzem.
- Amiloryd (przyjmowanie tego leku z potasem powoduje wzrost stężenia potasu w surowicy krwi)
- Atropina (przyjmowanie tego leku z potasem zwiększa niebezpieczeństwo, wytworzenia się owrzodzeń jelita, które występuje przy przyjmowaniu potasu doustnie)
- Wapń (przyjmowanie z potasem może skutkować wystąpieniem zaburzenia akcji serca)
- Kortyzon (zmniejsza efekt działania potasu)
- Glikozydy naparstnicy (mogą wystąpić zaburzenia czynności serca)
- Środki przeczyszczające (zmniejszają efekt działania potasu)
- Spironolakton (przyjmowanie tego leku z potasem powoduje wzrost stężenia potasu w surowicy krwi)
- Alkohol (nasila objawy uboczne ze strony przewodu pokarmowego)
- Marihuana (może spowodować zaburzenia czynności serca)
- Kawa (obniża wchłanianie potasu, nasila objawy jelitowe)
Objawy wysokiego stężenia potasu w organizmie
Objawy wysokiego stężenia potasu w swoim organizmie (hiperkaliemia) możesz poznać po takich objawach jak: zmęczenie, osłabienie, uczucie drętwienia lub mrowienia, nudności , wymioty, problemy z oddychaniem, ból w klatce piersiowej, kołatanie serca lub nieregularne bicie serca. W skrajnych przypadkach wysoki potas może powodować porażenie lub niewydolność serca . Nieleczony wysoki poziom potasu może spowodować zatrzymanie się serca. Jeśli nastąpiło zatrzymanie czynności serca , rozpocznij reanimacje i nie przerywaj jej aż do przyjazdu pogotowia ratunkowego.
Preparaty na rynku polskim zawierające potas
- Aspot Cardio+ (kapsułki)
- Kaldyum (kapsułki o przedłużonym uwalnianiu, twarde)
- Kalipoz prolongatum (tabletki o przedłużonym uwalnianiu)
- Kalium Chloratum 15% Kabi (koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji)
- Kalium Chloratum WZF 15% (koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji)
- Kalium Polfarmex (syrop)
- Katelin + SR (kapsułki o przedłużonym uwalnianiu, twarde)
- Molekin K (tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu)
- Potas APTEO (tabletki powlekane)
- Potas Max (tabletki)
- PotazeK (kapsułki o zmodyfikowanym uwalnianiu)
- PotazeK MAX (kapsułki o przedłużonym uwalnianiu)
- Potas (tabletki)
- Kalivit (tabletki)
- Kalivit Forte (tabletki)
- Naturell Potas organiczny (tabletki)
Doktor nauk medycznych, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na
kierunku analityka medyczna (medycyna laboratoryjna). Aktualnie związana z Kliniką Hematologii i
Transplantacji Szpiku Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego, gdzie pracuje na stanowisku młodszego
asystenta, na co dzień zajmując się diagnostyką genetyczną pacjentów z chorobami
hematologicznymi. Aktywny uczestnik wielu konferencji naukowych oraz autor licznych publikacji
naukowych, również tych o zasięgu międzynarodowym. Laureatka „Diamentowego Grantu”
przyznanego przez Ministerstwo Nauki oraz Szkolnictwa Wyższego, w ramach, którego zrealizowała
swoją pracę doktorską na Wydziale Lekarskim (Katedra Medycyny Sądowej) Uniwersytetu
Medycznego we Wrocławiu. Wolne chwile spędza aktywnie, na rowerze bądź boisku do squasha.
Medycyna to nie tylko praca, ale również pasja, dlatego wciąż poszerzam swoją wiedzę, uczestnicząc
w różnych szkoleniach. Wiedza przekazywana za pośrednictwem Naszego serwisu ma przybliżyć
medycynę każdemu pacjentowi i pozwolić odpowiedzieć na nurtujące pytania.
Jeśli mają Państwo pytania, bądź interesuje Was dany temat, zapraszam do kontaktu mailowego.