Zaktualizowano: 24 października.2022 r.
Witamina E (Tokoferol) jest ważną witaminą, która odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie wielu narządów w naszym organizmie. Przyczynia się do zachowania prawidłowych funkcji narządów rozrodczych kobiet i mężczyzn. Witamina E jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach, nasz organizm przechowuje ją w wątrobie i tkance tłuszczowej , a używa gdy jest potrzebna. Sprawdź jakie są skutki niedoboru witaminy E w naszym organizmie, jakie są normy dzienne spożycia witaminy E, w jakich produktach żywnościowych znajdziesz najwięcej witaminy E oraz z jakimi substancjami wchodzi w interakcje.
Witamina E – wskazania do stosowania
Witamina E posiada bardzo wiele korzyści, do najważniejszych należą:
- działanie antyoksydacyjne
- zmniejszanie krzepliwości krwi
- wspomaganie prawidłowej produkcji krwinek czerwonych
Naturalne źródła witaminy E
Następujące produkty żywnościowe są najlepszym źródłem witaminy E:
- olej z kiełków pszenicy
- nasiona słonecznika
- migdały
- olej z orzechów laskowych
- olej słonecznikowy
- olej migdałowy
- oliwa z oliwek
- masło
- orzechy laskowe
- mięso gęsie
- orzeszki ziemne
- orzechy włoskie
- łosoś atlantycki
- awokado
- pstrąg tęczowy
- czerwona słodka papryka
- orzechy brazylijskie
- mango
- zielone warzywa liściaste
Niedobór witaminy E
Niedobór witaminy E występuje niezwykle rzadko z racji powszechnego występowania witaminy E w żywności, którą spożywamy na co dzień. Niedobór witaminy E może występować u osób, które są na restrykcyjnych dietach ubogich w tłuszcze roślinne lub inne produkty, które zawierają naturalną witaminę E. Niedobory witaminy E spotyka się u niemowląt przedwcześnie urodzonych, osób mających zaburzenia procesów trawienia i wchłaniania.
Do objawów po których można rozpoznać niedobór witaminy E należą:
- wcześniaki i dzieci (rozdrażnienie, obrzęki, anemia hemolityczna)
- dorośli (obniżenie witalności, apatia, zobojętnienie, niezdolność do koncentracji, rozdrażnienie, obniżona aktywność ruchowa, obniżona aktywność seksualna, obniżona siła mięśniowa)
Osoby wymagające dodatkowej suplementacji witaminą E
Dobrze zbilansowana dieta bogata w takie produkty jak: tłuszcze roślinne, orzechy, nasiona dostarcza odpowiednie ilości witaminy E, ale niektórzy ludzie są narażeni na jej niedobór, m.in.:
- starsi ludzie
- osoby nadużywające alkoholu lub innych używek
- pacjenci po zabiegach częściowego usunięcia jelita
- osoby chorujące na nadczynność tarczycy
- chorzy na przewlekłe, wyniszczające choroby
Dobowe zapotrzebowanie na witaminę E
W zależności od wieku i płci powinno się przyjmować witaminę E w następujących ilościach w diecie lub poprzez dodatkową suplementację w ciągu doby:
Niemowlęta
• od 0 do 6 miesięcy – 4 mg
• od 6 miesięcy do 1 roku – 5 mg
Dzieci
• od 1 roku życia do 3 lat – 6 mg
• od 4 lat do 6 lat – 6 mg
• od 7 lat do 9 lat – 7 mg
Chłopcy
• od 10 do 12 lat – 10 mg
• od 13 do 15 lat – 10 mg
• od 16 do 18 lat – 10 mg
Dziewczęta
• od 10 do 12 lat – 8 mg
• od 13 do 15 lat – 8 mg
• od 16 do 18 lat – 8 mg
Kobiety
• od 19 do 50 lat – 8 mg
• od 51 do 75 lat – 8 mg
• > 75 lat – 8 mg
ciąża
• < 19 lat – 10 mg
• > 19 lat – 10 mg
laktacja
• < 19 lat – 11 mg
• > 19 lat – 11 mg
Mężczyźni
• od 19 do 75 lat – 10 mg
• > 75 lat – 10 mg
Źródło: Normy żywienia dla populacji polskiej – Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2017
Przeciwwskazania do stosowania witaminy E
Dodatkową suplementację witaminą E powinno się skonsultować z lekarzem w przypadku osób chorujących na:
- anemię z niedoboru żelaza
- zaburzenia krzepnięcia krwi
- mukowiscydozę
- choroby jelit
- cukrzycę
- choroby wątroby
- nadczynność tarczycy
W przypadku kobiet w ciąży nie ma specjalnych zaleceń poza unikaniem stosowania dużych dawek witaminy E.
Warto pamiętać o tym, że w przypadku stosowania dużych dawek witaminy E może wystąpić podwyższenie stężenia cholesterolu i trójglicerydów co będzie miało wpływ na wynik badania labolatoryjnego.
Interakcje witaminy E z lekami i niektórymi substancjami
Suplementy diety z witaminą E mogą wchodzić w interakcje z niektórymi rodzajami leków lub substancjami. Sprawdź poniżej z jakimi lekami substancjami witamina E wchodzi w interakcje:
- Witamina A – stosowanie równoczesne z witaminą E powoduje ułatwione wchłanianie i metabolizm witaminy A. Duże dawki witaminy E powodują zmniejszenie rezerw witaminy A.
- Witamina K – przyjmowanie witaminy E z witaminą K może zmniejszać działanie witaminy K.
- Żelazo – osłabiony efekt podawania żelaza u osób z jego niedoborem. Osłabiona skuteczność działania witaminy E.
- Leki przeciwzakrzepowe – mogą wywołać krwawienie spontaniczne lub utajnione
- Selen – zwiększa skuteczność witaminy E.
- Leki zobojętniające sok żołądkowy – zmniejszają wchłanianie witaminy E.
- Aspiryna (długotrwałe stosowanie) – może zmniejszać krzepnięcie krwi i powodować nadmierne krwawienie
- Sekwestranty kwasu żółciowego – zmniejszają wchłanianie witaminy E.
- Alkohol – częste spożywanie powoduje zmniejszanie rezerw witaminy E w organizmie
- Tytoń – obniża wchłanianie witaminy E wobec tego u palaczy należy czasami dodatkowo podawać witaminę E.
Objawy nadmiaru witaminy E w organizmie
Nadmiar witaminy E może być szkodliwy dla naszego zdrowia. Duże dawki witaminy E powodują zmniejszanie rezerwy witaminy A w naszym organizmie. Stosowanie bardzo dużych dawek witaminy E powoduje: tendencję do krwawień, zaburzenia odporności, zaburzenia funkcji seksualnych, wzrost ryzyka tworzenia się zakrzepów oraz zaburza metabolizm hormonów przysadki, tarczycy, nadnerczy.
Ciekawostki związane z witaminą E
- Jest składnikiem wielu kremów i maści (efekty działania nie są potwierdzone)
- Witamina E powinna być zawsze zażywana o tej samej porze dnia
- Mrożenie niszczy witaminę E
- Wysoka temperatura niszczy witaminę E (unikaj długotrwałego smażenia produktów bogatych w witaminę E)
- Jest koenzymem wielu reakcji chemicznych
Preparaty na rynku polskim zawierające witaminę E (Tokoferol)
Poniżej prezentujemy listę preparatów/suplementów zawierających witaminę E:
- Tokovit E 400 natural (kapsułki elastyczne)
- Tokovit E 200 natural (kapsułki elastyczne)
- Tokovit E 100 natural (kapsułki elastyczne)
- Tokovit E 100 (kapsułki miękkie)
- Tokovit E 200 (kapsułki miękkie)
- Tokovit E 400 (kapsułki miękkie)
- Vitagal Witamina E (kapsułki miękkie)
- Vitaminum E 400 mg Hasco (kapsułki miękkie)
- Vitaminum E Hasco (kapsułki miękkie)
- Vitaminum E Hasco (krople doustne, roztwór)
- Vitaminum E Medana (płyn doustny)
- Vitaminum E Medana (kapsułki elastyczne)
- Vitaminum E Omega Pharma (kapsułki miękkie)
- Vitaminum E Synteza (kapsułki twarde)
Doktor nauk medycznych, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na
kierunku analityka medyczna (medycyna laboratoryjna). Aktualnie związana z Kliniką Hematologii i
Transplantacji Szpiku Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego, gdzie pracuje na stanowisku młodszego
asystenta, na co dzień zajmując się diagnostyką genetyczną pacjentów z chorobami
hematologicznymi. Aktywny uczestnik wielu konferencji naukowych oraz autor licznych publikacji
naukowych, również tych o zasięgu międzynarodowym. Laureatka „Diamentowego Grantu”
przyznanego przez Ministerstwo Nauki oraz Szkolnictwa Wyższego, w ramach, którego zrealizowała
swoją pracę doktorską na Wydziale Lekarskim (Katedra Medycyny Sądowej) Uniwersytetu
Medycznego we Wrocławiu. Wolne chwile spędza aktywnie, na rowerze bądź boisku do squasha.
Medycyna to nie tylko praca, ale również pasja, dlatego wciąż poszerzam swoją wiedzę, uczestnicząc
w różnych szkoleniach. Wiedza przekazywana za pośrednictwem Naszego serwisu ma przybliżyć
medycynę każdemu pacjentowi i pozwolić odpowiedzieć na nurtujące pytania.
Jeśli mają Państwo pytania, bądź interesuje Was dany temat, zapraszam do kontaktu mailowego.